Nghe có vẻ đáng kinh ngạc, gần một nửa số người Mỹ từ 20 tuổi trở lên – hoặc hơn 122 triệu người – bị huyết áp cao, theo một báo cáo năm 2023 của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ. Và ngay cả khi những con số của bạn hiện tại là bình thường, chúng có khả năng tăng lên khi bạn già đi; hơn ba phần tư người Mỹ từ 65 tuổi trở lên bị huyết áp cao.

Còn được gọi là tăng huyết áp, huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim và đột quỵ.

Một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hầu hết người Mỹ không biết phạm vi huyết áp bình thường hoặc khỏe mạnh – nhưng thật đáng ngạc nhiên, họ nghĩ rằng họ biết. Và đó ltạo nên một mối quan ngại nghiêm trọng.

Nhóm tác giả bài viết là chuyên gia về truyền thông sức khỏe và bác sĩ tim mạch. Cùng với các cộng tác viên truyền thông sức khỏe, nhóm đã khảo sát hơn 6,500 người Mỹ về hiểu biết của họ về huyết áp. Họ được tuyển dụng thông qua Nghiên cứu Tìm hiểu Nước Mỹ, một mẫu đại diện toàn quốc của cư dân Hoa Kỳ.

Trong nghiên cứu mới của chúng tôi, được công bố vào tháng 1 năm 2023, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng 64% bày tỏ sự tin tưởng vào hiểu biết của họ về các con số huyết áp – nhưng chỉ 39% thực sự biết huyết áp bình thường hoặc khỏe mạnh là bao nhiêu.

Niềm tin sai lầm, hậu quả chết người

Sự tự tin sai lầm như vậy có thể gây hại vì nó có thể ngăn cản mọi người tìm kiếm sự chăm sóc cho bệnh cao huyết áp. Rốt cuộc, nếu bạn nghĩ nó bình thường, tại sao phải nói chuyện với bác sĩ về huyết áp của bạn?

Một phần lý do cho sự tự tin thái quá này bắt đầu từ văn phòng bác sĩ. Thông thường, một y tá mang vòng bít đo huyết áp đến, buộc nó vào cánh tay trên của bạn và đọc kết quả. Điều dưỡng có thể thông báo kết quả, tháo băng quấn và ghi lại cho bác sĩ.

Khi bác sĩ đến, buổi nói chuyện có thể chuyển sang các vấn đề khác mà không cần nói gì về chỉ số huyết áp. Điều này có thể xảy ra vì bác sĩ của bạn muốn tập trung vào cảm giác của bạn và lý do bạn ở đó. Nhưng kết quả là, bạn có thể rời cuộc hẹn với suy nghĩ rằng huyết áp của mình vẫn ổn, ngay cả khi không phải vậy.

Khoảng 70% người Mỹ sẽ bị cao huyết áp trong đời. Hơn nữa, chỉ có 1 trong 4 bệnh nhân tăng huyết áp kiểm soát được huyết áp của mình. Và vì huyết áp cao thường không có triệu chứng nên bạn có thể mắc bệnh mà không biết.

Để giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ, điều quan trọng là phải hiểu chỉ số huyết áp của bạn. Điều này đặc biệt đúng đối với những bệnh nhân mắc các bệnh như bệnh tim, bệnh thận và tiểu đường.

Những con số có ý nghĩa gì

Huyết áp được báo cáo với hai con số. Con số đầu tiên là huyết áp tâm thu của bạn; nó đo áp suất trong động mạch khi tim đập. Số thứ hai, huyết áp tâm trương, đo áp suất trong động mạch giữa các nhịp tim.

Huyết áp bình thường hoặc khỏe mạnh là dưới 120/80 milimét thủy ngân (mm Hg) đối với người lớn. Đây là một đơn vị đo bắt nguồn từ máy đo huyết áp thời kỳ đầu, dùng để xem huyết áp của bạn có thể đẩy một cột thủy ngân lỏng bao xa. Đối với hầu hết bệnh nhân, thấp hơn có xu hướng tốt hơn.

Tăng huyết áp giai đoạn 1, là giai đoạn thấp hơn của huyết áp cao, bắt đầu ở mức 130/80. Tăng huyết áp giai đoạn 2, là giai đoạn nặng hơn của huyết áp cao, bắt đầu ở mức 140/90. Cả hai con số đều cực kỳ quan trọng, bởi vì mỗi lần tăng 20 milimét thủy ngân đối với huyết áp tâm thu hoặc 10 đối với huyết áp tâm trương, sẽ làm tăng gấp đôi khả năng tử vong của một người do đau tim hoặc đột quỵ.

10 lời khuyên cho huyết áp khỏe mạnh

Để tránh mắc phải sai lầm trong hiểu biết, hãy hỏi về huyết áp của bạn trong mỗi lần khám bác sĩ và tìm hiểu ý nghĩa của các con số. Nếu huyết áp của bạn cao hơn mức bình thường hoặc khỏe mạnh, thì Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị 10 lời khuyên sau đây.

1. Nói chuyện với bác sĩ của bạn. Nếu huyết áp của bạn cao, hãy hỏi bác sĩ về các chiến lược để giảm huyết áp và cách bạn có thể theo dõi huyết áp tại nhà.
2. Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim. Rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo, thịt gia cầm và cá bỏ da, các loại hạt và đậu, dầu ô liu đều tốt cho tim của bạn. Thịt đỏ, chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và thực phẩm siêu chế biến không tốt cho tim của bạn.
3. Cắt giảm lượng muối làm tăng huyết áp. Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ khuyến nghị không quá 2.300 miligam natri mỗi ngày – ít hơn một thìa cà phê – nhưng Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ báo cáo rằng một người Mỹ trung bình hấp thụ khoảng 3.400 miligam mỗi ngày, nhiều hơn khoảng 50% so với khuyến nghị. Ngay cả khi bạn không thêm bất kỳ loại muối nào vào bữa ăn của mình, bạn vẫn có thể nhận được quá nhiều muối từ thực phẩm siêu chế biến. Một khẩu phần phở gà đóng hộp có 680 miligam natri. Một chiếc Big Mac của McDonald’s có 1.010 miligam natri.
4. Hạn chế sử dụng rượu. Cho dù đó là bia, rượu vang hay rượu mạnh, rượu đều làm tăng huyết áp của bạn. Tốt hơn hết là bạn không nên uống rượu, nhưng nếu có, hãy tuân thủ các giới hạn được khuyến nghị trong Hướng dẫn chế độ ăn uống dành cho người Mỹ. Đối với phụ nữ, đó là nhiều nhất một ly mỗi ngày. Đối với nam giới, tối đa là hai ly mỗi ngày. Một lần uống là 12 ounce bia, 4 ounce rượu vang, 1,5 ounce rượu mạnh 80 độ hoặc 1 ounce rượu mạnh 100 độ.
5. Hoạt động thể chất nhiều hơn. Chỉ hai tiếng rưỡi mỗi tuần hoạt động thể chất có thể giúp giảm huyết áp. Ví dụ, đó là đi bộ 30 phút năm ngày một tuần. Bạn cũng có thể tăng cường hoạt động thể chất bằng cách bơi lội, nâng tạ, tập yoga hoặc khiêu vũ.
6. Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Ngay cả việc giảm vài cân cũng có thể giúp kiểm soát huyết áp cao ở những người thừa cân. Hỏi bác sĩ của bạn về một cách tiếp cận lành mạnh để giảm cân.
7. Kiểm soát căng thẳng, điều này có hại cho huyết áp của bạn. Mặc dù giảm căng thẳng không phải lúc nào cũng làm giảm huyết áp, nhưng giảm mức độ căng thẳng có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Phòng khám Mayo đề xuất một số cách để kiểm soát căng thẳng, bao gồm học cách nói không đôi khi, dành thời gian cho gia đình và bạn bè và thiền định.
8. Nếu bạn hút thuốc, vape hoặc cả hai: Bỏ ngay. Cả hai đều không tốt cho tim và mạch máu của bạn và góp phần làm tăng huyết áp. Bỏ hút thuốc có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim của bạn xuống mức gần bằng với những người không bao giờ hút thuốc. Và lợi ích của việc bỏ thuốc bắt đầu ngay lập tức. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chỉ sau 12 tuần, những người bỏ thuốc có huyết áp thấp hơn so với khi họ vẫn còn hút. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh có các khuyến nghị về các chương trình và thuốc có thể giúp bạn bỏ thuốc lá.
9. Dùng thuốc thường được khuyên dùng cho những người bị tăng huyết áp giai đoạn 2 và cho một số người bị tăng huyết áp giai đoạn 1, bao gồm cả những người mắc bệnh tim, bệnh thận hoặc tiểu đường. Hầu hết bệnh nhân cần hai đến ba loại thuốc để hạ huyết áp xuống mức bình thường hoặc khỏe mạnh. Một phân tích tổng hợp gần đây đã chứng minh rằng việc hạ huyết áp tâm thu xuống 5 mm Hg thông qua thuốc giúp giảm khoảng 10% nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn, bất kể huyết áp ban đầu hay chẩn đoán bệnh tim mạch trước đó.
10. Theo dõi huyết áp của bạn ở nhà. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị sử dụng máy theo dõi kiểu vòng bít tự động, đã được kiểm chứng, gắn trên cánh tay của bạn. Một bản ghi các bài đọc được thực hiện theo thời gian có thể giúp bác sĩ điều chỉnh phương pháp điều trị của bạn khi cần thiết.

Huyết áp cao là kẻ giết người thầm lặng. Chủ động và biết các con số của bạn có thể là cứu cánh khỏi những tình cảnh không hay xảy ra với cơ thể mình.

Nguồn: The Conversation.